همشهری: در این روز‌هایی که مشکلات معیشتی کاملاً حس می‌شود، بخوانید از اینکه مردم چه کسانی را بزرگ‌ترین مشکلات اقتصادی را تجربه می‌کنند.
احمدی: ۱۳۷۴ یکی از سخت‌ترین سال‌های اقتصاد ایران در دهه ۷۰ شمسی بود. سالی تورم جهش داشت و قیمت دلار نیز همپای نرخ تورم، مسیر رکوردشکنی را طی می‌کرد و این موضوع آرامش روانی جامعه را برهم زده و بزرگ‌های معیشتی مردم، به اصلی‌ترین موضوع کشور تبدیل شد. تورمی که اقتصاد کشور و مردم درحال لمس آن بودند تا زمان وجود نداشت و پس از آن نیز تجربه نشد.
کاهش قیمت نفت و عدم‌توازن در درآمد و هزینه‌های ارزی کشور، بیشتر به دلیل قیمت‌ها در بازار عمومی مردم سربه‌فلک بکشند و گرانی سیب‌زمینی، تأثیر روانی ویژه‌ای بر افکار عمومی برجا بگذارند که این موضوع با اعتراض‌های مردمی در برخی نقاط، مانند اسلامشهر در استان باشد. تهران همراه بود که در صبح روز فروردین و به‌دنبال گران‌شدن کرایه مینی‌بوس‌ها، کلید خورد.
کشور در دومین سال از دولت دوم شرایط سازندگی ویژه‌ای داشت. از یک‌سو تورم داخلی و از سوی دیگر فشارها و تحریم‌های مکان‌ها را ایران پیچیده‌تر می‌کرد. در چنین شرایطی برنامه «پنج‌ساله توسعه کشور» همسال ارزیابی‌ها با موفقیت نسبی به پایان رسید و سال ۱۳۷۴ اولین سال اجرای برنامه «پنج‌ساله دوم توسعه» بود که از نظر ساختار و ماهیت برای آزادسازی اقتصادی و خصوصی‌سازی هدف داشت و نرخ رشد اقتصادی به‌عنوان هدف داشت. برنامه، 1/5 درصد پیش‌بینی شده بود.
همچنین در سال ۱۳۷۴ فعالیت‌های وزارت نفت برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی روی صنایع نفت گاز ایران با استفاده از قراردادهای «بیعمتقابل» وارد مرحله ایجاد شد. این در شرایطی بود که فشارهای آمریکا در این حوزه را بیشتر می‌شد. چند روز قبل از آغاز سال 1374، 24 اسفند 1373/ ۱۵ اسفند، بیل کلینتون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دستور ۱۲۹۵۷ صادر و کمک به توسعه منابع نفتی ایران را ممنوع کرد تا به این شماره شرکت‌های آمریکایی از سرمایه‌گذاری یا مشارکت در قراردادهای صنعت ۱۹. نفت و گاز ایران منع می شوند.
این دستور انسان واقعی و حقوقی آمریکایی یا حقوقی است که تحت مدیریت افراد آمریکایی هستند را از حضور در قرارداد یا ارائه ضمانت نامه به عشق ثالث در شامل «نظارت یا مدیریت توسعه منابع نفتی ایران» و «تامین مالی توسعه میادین نفتی ایران» می‌کند. با وجود این هدف لغو قرارداد شرکت آمریکایی کونوکو با ایران، اما در اواسط سال ۱۳۷۴ توسعه میادین «A» و «E» سیری به ارزش ۲/۱ میلیارد دلار با شرکت توتال فرانسه منعقد شد که اولین پروژه صنعت نفت و … کشور به روش بیعمتقابل می‌شد.
تصویب لایحه ملی نامه حمل‌ونقل بین دولت‌های ایران و ارمنستان در اردیبهشت‌ماه، مراسم گشایش میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهرانی با حضور هاشمی‌رفسنجانی در اردیبهشت‌ماه، شرکت دولتی پست‌بانک در شهریورماه، پذیرش نامه همکاری بازرگانی – اقتصادی بین دولت ایران و دولت قزاقستان در مردادماه، امضای اسناد ۱۲ توافق در زمینه همکاری‌های دوجانبه میان ایران و موزامبیک در مردادماه، درخواست هیأت دولت با ساخت آزادراه تهران- در مردادماه، توسعه روابط سیاسی- ایران و ویتنام در جریان سفر هاشمی‌رفسنجانی به این کشور در مهرماه و صدور دستور تهیه طرح «محو فقر». از کشور» ازسوی رئیس‌جمهور درجریان از سازمان و بودجه مهم‌ترین اخبار اقتصادی سال ۱۳۷۴ بود.
علی عمادی: همانطور که گفتیم، تورم افسارگسیخته ابتدای دهه ۷۰ در سال ۷۴ به اوج رسید و با نرخ ۴۹.۱ درصد رکوردشکنی کرد. این تورم، ولی رونق بورس را در پی داشت و شاخص سهام با ۱۲۳.۱ درصد افزایش به ۱۵۴۹.۴ رسید. قیمت متوسط دلار در بازار غیررسمی با ۵۳.۲ درصد افزایش بیش از ۴۰۴ تومان دلار می‌شد. این‌بار، اما بازار طلا و سکه از دیگر جاماند و سکه تمام‌بهار آزادی با ۴۵.۵ درصد افزایش، به‌طور متوسط ۴۴ هزار و ۱۷۰ تومان قیمت داشت. نرخ بنزین نیز در این سال دوبرابر شد و از لیتری تومان به 10 تومان رسید.
مسکن در آن سال در کشور نسبت به سال قبل از خود درصد افزایش قیمت یافت. واحد مسکونی در کشور، به‌طور متوسط ۳۵ هزار و ۸ تومان ارزش داشت. پس از تهران، شیراز با ۳۳ درصد، رشد گران‌ترین متوسط قیمت آپارتمان با رقمی معادل ۴۵ هزار و ۱۰۰ تومان برای هر مترمربع بود. ارزان‌ترین قیمت متوسط هم برای اراک رقم خورد که هر مترمربع مسکونی ۲۳ هزار و ۶۰۰ تومان قیمت داشت.
آپارتمان متوسط در سال 74 نسبت به سال قبل در همه شهرهاي منتخب بود، اما در زنجان پس از با افزايش بيشتر بود. در زنجان آپارتمان هرمترمربع با بیش از 55 درصد افزایش معادل 29 هزار و 800 تومان قیمت داشت، اما در تهران متوسط قیمت، 61 درصد افزایش یافت.
قیمت یک مترمربع واحد آپارتمانی در تهران ۹۵ هزار و ۸۰۰ تومان بود. متوسط متوسط در منطقه یک ۱۸۳ هزار و ۳۰۰ تومان و کمترین در منطقه ۱۸ بالغ ۵۰ هزار تومان قیمت داشت. قیمت در همه مناطق این سال افزایش می‌داد. منطقه 5 با بیش از 83 درصد، منطقه 4 با 74 درصد، منطقه 8 با 73 درصد و منطقه 11 با 72 درصد رشد را تشکیل می دهد. منطقه ۱۷ با ۳۶ درصد و منطقه ۱۲ با ۴۲ درصد رشد قیمت را بین مناطق ۲۰گانه تهران کسب کردند.
اجاره‌بهای یک مترمربع واحد مسکونی در تهران با ۳۲ درصد افزایش به ۳۹۲ تومان رسید. یعنی در آن سال برای یک واحد صد متری، به‌طور متوسط ماهانه ۳۹ هزار و ۲۴۰ تومان در ماه (بدون ودیعه) پرداخت می‌شود. بیشترین اجاره‌بها با درصد افزایش نسبت به منطقه قبل از ۳ مترمربعی ۶۵۲ تومان، هر درصد افزایش نسبت به سال ۷۳ داشت. متوسط اجاره‌ها در آن سال در منطقه ۷ با ۴۷ درصد ۵۶۷ تومان منطقه یک با ۴۲ درصد رشد، ۵۵۱ تومان برای هرمترمربع بود.
در سال ۷۴ حقوق‌ها ۳۷ درصد افزایش یافت و حداقل دستمزد بر ۱۶ هزار تومان بود. متوسط هزینه در هر ماه ۹۰ و ۸۸۱ تومان بود، نگاه‌که خانوار ایرانی به‌طور متوسط در میان درآمد خانوار به بیش از تومان رسید.
غذاهای خوراکی و آشامیدنی خانوار در این سال نزدیک به ۴۴ درصد افزایش یافته است. گوشت گوسفندی در سال ۷۴ با رشد ۵۸ درصدی نسبت به قبل از آ، به ۹۶۴ تومان برای هرکیلوگرم رسید. این افزایش قیمت باعث افزایش مصرف سالانه گوشت در خانوار ایرانی شد. علاوه بر این، رشد قیمت‌ها باعث کاهش مصرف برنج، ماست، و انواع سیگار ایرانی و خارجی می‌شود. در مقایسه با سال ۷۳، بیشترین افزایش خانوار با ۵۱ مربوط به و کفش بود.
