با ترانه علیدوستی است؟

شنای زنان ایران این روزها سوژه های برای رسانه های داخلی و خارجی است. سوژه‌ای که بعد از بیانات ترانه علیدوستی، هنرپیشه ایرانی، روی فرش فیلم سانتا باربارای آمریکا به وجود آمده است. شاید تا پیش از صحبت ترانه علیدوستی برای چه آن‌هایی که ورزش را حرفه‌ای دنبال می‌کنند و چه به حوزه تخصصی شنای زنان در ایران خیلی زیاد است. دلیل این بی‌اهمیتی نه به کم‌کاری در این حوزه، بلکه به موضوعاتی که تفاوت‌های فرهنگی متفاوتی دارند، برمی‌گردند که در این ورزش کشور‌های اسلامی رقم بخورند.

در واقع برای مخاطبان حرفه‌ای، شنا، با نگاه به تورنمنت‌های آنچنانی که تعداد زیادی از بازی‌های جهانی و بازی‌های المپیک را می‌دهند، برای ورزشکاران ایرانی بیگانه است، زیرا با توجه به نگاه متفاوتی که کشورهای اسلامی از جمله ایران به مقوله حجاب دارند، این حرفه را می‌دهند. فعالیت های حرفه ای خارج شده است.

از طرفی، با نگاهی آماتور به این پدیده می‌توانم به تورنمنت‌های استانی و گهگاه کشوری رجوع کنم که برای زنان علاقه‌مند به رشته‌های ورزشی برگزار می‌شود. حال با این مقدمه کوتاه باید به بحثی برگشت که ترانه آن را رقم زده است. در فیلمی اسم در آن نقش زن را ایفا می کند که خودش قرار دارد . مشخص است نقشی که ترانه علیدوستی به آن اشاره می کند به اتفاقاتی است که برای اصغری در زمینه رخ داده است.

از اینکه با به گینس رسیده و چه رفتاری با او بخشی از ترانه علیدوستی کرده است. رسانه‌های اصولگرا به او داده‌اند که با این صحبت‌ها به رسانه‌های بیگانه خوراک می‌دهد تا علیه ایران فعالیت‌ها می‌کنند.

از طرفی فدراسیون دعوت هم از علیدوستی تا در حاشیه رکوردگیری رقابت‌های شنای زنان شرکت کند تا پی ببرد که در ایران ممنوعیتی ندارد. موضوعی که این وسط محل مورد بحث و نظر باعث فراموشی اصل داستان واژه «ممنوعیتی» است که از زبان ترانه علیدوستی ذکر شده است. با توجه به اینکه زنان ایران فعالیت دارند، به این معنی که رقابت‌های کشوری را محدود می‌کند، می‌گوید که ترانه در عین حال درست نیست، درست هم هست.

آن بخشی که حرف‌های ترانه را غیرواقعی جلوه می‌دهد مربوط به فعالیت‌های اندک و محدود و درونکشوری است. در واقع شنای زنان در ایران، دو رشته آبی فعال و یکی از افراد خود را دارد. غیر از این، در یک مورد، شنای زنان ایران یک بار سابقه فعالیت در مسابقات کشورهای اسلامی را داشته است. بدیهی است سطح شنای کشور‌های اسلامی که علاوه بر آن نگاه مشترک به مقوله پوشش، بیشتر نیست و فراتر از رقابت‌های کشوری و استانی در ایران باشد.

اما آیا شناگر زنی از ایران در مسابقات جهانی یا بازی های المپیک شرکت کند؟ اصلا اجازه چنین موردی را دارد؟ که صحبت‌های ترانه علیدوستی هم بی‌ارتباط به نمی‌رسد. بدون در نظر گرفتن سطح فنی پایین شناگران ایران که به دلیل کم‌توجهی یا بی‌توجهی شکل گرفته‌شده، بررسی پوشش زنان ایرانی موضوع مهمی است.

برای ارزیابی این مورد نیاز به واکاوی چندانی نیست و می‌توانم داستان شیرین گرامی رجوع کرد. آن‌هایی که شیرین گرامی را می‌شناسند، می‌دانند که چقدر دوندگی انجام می‌دهد که با پرچم ایران در رقابت‌های منحصربه‌فرد که شامل شنا، دوومیدانی و دوچرخه‌سواری است، می‌شود. گرامی در این عرصه نامی برای خودش دست‌وپا کرده بود، ولی از ایران به دلیل پوشش لباس‌ها برای مرحله شنا نبود، نمی‌توان اجازه گرفت. نهایتاً بنا بر آن شد که وقتی بیرون در چادری که نزدیک محل شنا‌ست، لباس‌هایش می‌کند به قولی که ایران برجستگی‌ها را به چشم نیاید نگه می‌دارد. این‌طور شد با پذیرش این مورد و همکاری که شرکت‌های لندن موفق شدند پرچم ایران را در آن تورنمنت کنند. به‌این‌ترتیب برای یک ورزشکاری که سه‌گانه‌کار بود، آن‌قدر و عرفی بود و باید تا مجوز حضور در تورنمت خاص را بپذیرد.

حال با بررسی جزئی این پدیده هم که دوباره باید پرسیده شود که در بالا عنوان شده، تکرار شود: آیا زنان ایران مجوز شرکت در رقابت های بین المللی شنا را به دست می آورند؟ در شرایط فعلی و وضعیت موجود کاملاً است. درست است که لباس‌های پوشیده‌ای برای زنان تهیه می‌شود و به اختیار آن‌ها قرار می‌گیرند، ولی در سطح جهانی و بین‌المللی را به زنان ایرانی نمی‌دهند.

پس با این نگاه برگرفته از یک باور عرفی است و برایش در نظر گرفته نمی‌توانم زیاد به ترانه علیدوستی ایراد نه‌چندان حرفه‌ای شنای زنان ایران را نقد کنم و بگویم که این موضوع با استقبال و نمی‌شود. شنای زنان، یکی از چند رشته ورزشی است که نگاه حرفه‌ای بودن آن با توجه به موضوع و آمادگی نیست و در حد توان باقی مانده است. قاعدتا اگر راه‌حلی برای نگرانی‌های موجود پیدا نمی‌شود، در این وجود بیاید بعید است.